Miếu bà Chúa Xứ Tân Qui tọa lạc tại ấp Tân Qui 1, xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh. Miếu Bà Chúa xứ Tân Qui, còn được gọi là Miếu Bà Khém Lớn, là một di tích lịch sử quan trọng tại huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh. Được xây dựng năm 1919 do ông Võ Văn Sen (sinh năm 1884) vận động người dân trong ấp cùng gom góp của cải, công sức xây dựng. Ban đầu, miếu được xây dựng đơn sơ bằng gỗ lợp lá, diện tích tương đối nhỏ khoảng 60m2. Nơi đây đã chứng kiến nhiều biến cố trong lịch sử kháng chiến của nhân dân địa phương và cũng là địa danh thứ 5 trên địa bàn huyện Cầu Kè được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh.
Ngày 10/8/2022 Miếu bà Chúa xứ Tân Qui đón nhận Bằng di tích lịch sử cấp tỉnh
Cù lao Tân Qui là một khoảng đất rộng dài, nổi lên ở giữa dòng sông; được hình thành do quá trình dịch chuyển dòng chảy, trầm lắng và bồi tụ phù sa trên sông. Theo người cao tuổi sống gắn bó lâu đời ở cồn Tân Qui kể lại, vào thế kỷ XIX tiền hiền bắt đầu khai khẩn cù lao. Song song với quá trình an cư lập nghiệp, người dân cũng mang theo tín ngưỡng thờ Mẫu – tín ngưỡng người dân mang theo từ khi bắt đầu Nam tiến – từ đất liền sang cù lao. Trong tâm thức người Việt, “Chúa Xứ” là vị nữ thần tối cao làm chủ cả một vùng đất rộng lớn. Tín ngưỡng thờ Mẫu kết hợp với sự tin tưởng vị thần bản địa “Chúa Xứ” trở thành tín ngưỡng “bà Chúa Xứ”.
Muốn an cư lập nghiệp phải lập nơi thờ tự, xin phép “Chúa Xứ” cho định cư, tiền hiền đã chọn mũi đất dài với địa thế tốt, có hướng nhìn mở rộng ra sông, lập miếu thờ “bà Chúa Xứ”. Về sau, người dân ghép địa danh ấp Tân Qui vào, gọi là Miếu bà Chúa Xứ Tân Qui.
Hằng năm, tại nơi đây diễn ra nhiều hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng đặc trưng của người dân địa phương như:
– Lễ hội Vía bà: Diễn ra trong 02 ngày, vào ngày 23 và 24/4 âm lịch.
– Lễ Tế Tiền vãng
– Lễ Tế Thần nông, Thổ công, Hà bá
– Lễ Tế Chiến sĩ trận vong, Cô hồn các đản và các đồng cô, đồng cậu
Trước đây Miếu bà Chúa Xứ Tân Qui tuy không có Đài Tử sĩ như bên đình nhưng theo truyền thống nhớ ơn của dân tộc, trong ngày vui người ta hay nghĩ đến những người không may đã khuất. Do vậy, sau các nghi thức tế Thần nông, Thổ công, Hà bá vị chủ tế lại cùng các bậc cao niên nam nữ đến bàn thờ đặt trước gian thờ chính tiến hành nghi thức tế Chiến sĩ trận vong, Cô hồn các đản và các đồng cô, đồng cậu vốn là người hầu hạ của bà.
Miếu bà Chúa Xứ Tân Qui là biểu tượng của tinh thần yêu nước, kế thừa trọn vẹn chủ nghĩa anh hùng dân tộc. Dân hội miếu chỉ hơn hai mươi hộ nhưng là cái nôi của nhiều người anh hùng, là cứ điểm vững mạnh nuôi chứa cán bộ, là hệ thống “kho hậu cần nhân dân” quan trọng của cả tỉnh Trà Vinh và tỉnh Vĩnh Long.
Miếu bà Chúa Xứ Tân Qui từ lúc mới xây dựng đã được nhân dân nơi đây tôn thờ cúng bái, trong thời chiến ác liệt dân hội miếu vẫn duy trì hương khói, thực hiện trọn vẹn nghi lễ cúng kính bà vào dịp vía bà, lễ lớn cố định trong năm. Phong trào Tây hóa, lối sống thực dân không hề ảnh hưởng dân hội miếu. Bà con luôn gắn liền với bộ đồ bà ba, tà áo dài vạt ngắn, đàn ông vấn khăn rằn, đàn bà cặp chiếc nón lá bên hông trở thành nét đẹp riêng của bà con nơi đây. Ngày 09/6/2022 Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh ban hành Quyết định số 1014/QĐ-UBND xếp hạng Miếu Bà Chúa Xứ Tân Quy là Di tích lịch sử cấp tỉnh.
Đơn vị thực hiện: Huyện đoàn Cầu Kè
Nội dung: Nguyễn Quang Thứ
(được trích từ tài liệu hồ sơ, khoa học Lý lịch di tích lịch sử Miếu Bà Chúa Xứ Tân Quy của Ban quản lý di tích thuộc Sở Văn hóa, thể thao và Du lịch tỉnh Trà Vinh năm 2022.)
Nguồn ảnh: Trần Ti Ni
Cầu Kè vùng đất giàu tiềm năng về du lịch
Trung tâm xúc tiến Du lịch Trà Vinh
Ban quản lý Di tích tỉnh Trà Vinh
NHỮNG TIN LIÊN QUAN
